Από τον Δημήτρη Σταθόπουλο
Γνωστή στους λάτρεις της keto και ως KetoKitchenNinja, καθώς έτσι ονομάζεται το blog της στο οποίο μπορεί να βρει κανείς δεκάδες νόστιμες keto συνταγές αλλά και άλλα σχετικά θέματα, η Ελληνοδανέζα Mika Kitrina θεωρείται κομβική προσωπικότητα στην εξάπλωση της κετογονικής διατροφής. Πολύ δημοφιλής στα κοινωνικά δίκτυα, πολύ ανοιχτός και άμεσος άνθρωπος, με διάθεση να βοηθήσει με όποιον τρόπο μπορεί τους νεοφώτιστους αυτού του ιδιαίτερου και απαιτητικού διατροφικού μοντέλου, μοιράζεται απλόχερα τις εμπειρίες, τις συμβουλές, αλλά και τις συνταγές της για την διατροφή που μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητα των θιασωτών της, όπως άλλαξε και την δική της.
Το 2012, όπως σημειώνει, μια σειρά από σημαντικά προβλήματα υγείας έκαναν αδήριτη την ανάγκη να χάσει πάρα πολλά κιλά. Οι απανωτές επισκέψεις της στους γιατρούς, την έφεραν μπροστά σε μία πραγματικότητα που συμπεριλάμβανε 12 χάπια την ημέρα. «Είχα σκλήρυνση κατά πλάκας. Δεν μπορούσα να δουλέψω πλέον, έβαλα πολλά κιλά και μέσα στον πανικό και την απογοήτευση, έπαθα και μια έξαρση που με έβαλε σε αναπηρικό», θυμάται. Με την παράλληλη ιατρική καθοδήγηση διερεύνησε την keto. «Ήθελα να χάσω τα κιλά, να σταματήσω τις φλεγμονές, να φτάσω σε ένα σημείο όπου να μην χρειάζομαι τα φάρμακα. Έτσι έγινε και η στροφή στην keto. Την ξεκίνησα για μένα. Δεν ήταν συνειδητή η στροφή, απλά λατρεύω την δουλειά μου, δεν μπορώ να σκεφτώ να μην μαγειρεύω. Πλέον, όμως, έτρωγα αλλιώς!».
Πώς ξεκινάει η ημέρα κάποιου που ακολουθεί κετογονική διατροφή;
Με ενέργεια! Η διατροφή φτιάχνει πολύ τον ύπνο και ρίχνει πολύ το στρες που όλοι βιώνουμε στην καθημερινότητα. Το πρώτο διάστημα της διατροφής, μέχρι να μάθει ο οργανισμός να αλλάξει καύσιμο, δηλαδή από υδατάνθρακες που καίει σε συμβατική διατροφή, να μάθει να καίει κετόνες που παράγονται από την κατανάλωση λίπους, θέλει χρόνο προσαρμογής. Προσαρμογή επίσης απαιτείται και στις ώρες, αλλά και στην συχνότητα που τρώμε. Ξεκινάμε με πρωινό, επιλέγοντας ανάμεσα σε αυγά, σπιτικό μπέικον, αβοκάντο, pancakes, κάποιο ψωμί keto με βούτυρο, μαρμελάδα, νουτέλα, σπιτικά αλλαντικά, ακόμα και φαγητό από την προηγούμενη μέρα. Όλα κέτο βέβαια, συνταγές υπάρχουν! Ακόμα και τύπου δημητριακά, που μπορείς να φας με κρέμα γάλακτος ή καρύδας. Πολλοί προτιμούν να μην τρώνε καν πρωινό και διαλέγουν ένα καφέ με βούτυρο, λάδι καρύδας και κρέμα γάλακτος, ή κάποιον συνδυασμό λίπους που τους αρέσει, γνωστός και ως bulletproof καφές. Αυτό γιατί το λίπος δίνει ενέργεια και σε χορταίνει μέχρι το μεσημέρι τουλάχιστον. Οι ανάγκες για φαγητό και η πείνα που υπάρχει σε συμβατική διατροφή, δεν υπάρχουν στην κετογονική διατροφή, γιατί το ζάχαρο μας παραμένει σταθερό και έτσι δεν χρειάζεται συνέχεια φαγητό για να μας ανεβάσει τα επίπεδα ενέργειας.
Σου δημιουργείται αίσθημα κορεσμού;
Είναι πολύ βασικό αυτό, για όσους από εμάς ήμασταν μια ζωή παχύσαρκοι. Έχω υπάρξει 158 κιλά και ξέρω πώς είναι να πεινάς συνέχεια. Είναι τεράστια ελευθερία αυτό το αίσθημα κορεσμού. Όλα όμως θέλουν χρόνο και επιμονή. Γι’ αυτό και οι συνταγές που βγάζω είναι πολύ βοηθητικές για την αρχή της διατροφής, που προσπαθούμε να αλλάξουμε τρόπο σκέψης για το φαγητό, τι είναι στα αλήθεια υγιεινό και τι μας έχουν πει ότι είναι το ιδανικό. Για παράδειγμα, έχουμε μάθει να μην τρώμε λίπος, γιατί η δαιμονοποίησή του έχει μπει στο μυαλό μας και δύσκολα φεύγει. Για μένα ως σεφ, είναι πολύ πιο δύσκολο να δεχτώ ότι τα υλικά της keto έχουν εντελώς άλλη χημεία από ό,τι έχω μάθει. Είναι εντελώς άλλο το σκεπτικό της keto μαγειρικής – όταν γίνεται σωστά, τουλάχιστον.
Πότε γίνεται σωστά η keto, δηλαδή;
Υπάρχει μια μεγάλη παρανόηση, ότι η keto είναι διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνη. Αντιθέτως, μόνο το 15% των θερμίδων είναι από πρωτεΐνη. Στην keto πρέπει το 80% των θερμίδων του γεύματός μας να προέρχεται από λίπος. Αυτό σημαίνει ότι διαλέγουμε κρέας με πολύ λίπος - πανσέτες, αρνί, προβατίνα, κιμά με λίπος, σιδηρόδρομο μοσχάρι, για παράδειγμα - και όχι πια φιλέτο κοτόπουλου. Κι αυτό γιατί τα λιπαρά κομμάτια έχουν καλύτερα μακροθρεπτικά στοιχεία για την διατροφή. Διαλέγουμε επίσης σάλτσες: σπιτική μαγιονέζα, σάλτσες ολλαντέζ, α λα κρεμ, και άλλες - για όλα αυτά υπάρχουν συνταγές στο blog. Ακόμα και τα ψωμιά που φτιάχνω εγώ, στέκονται από μόνα τους στη διατροφή γιατί έχουν αυτό το 80% λίπος χωρίς προσθήκη έξτρα λίπους. Οι δικές μου συνταγές είναι και εύκολες στην παρασκευή. Επειδή είμαι σεφ, δεν πάει να πει ότι δεν καταλαβαίνω ότι ο μέσος άνθρωπος δεν έχει τις δικές μου γνώσεις, ή τα ειδικά σκεύη κτλ. Το μόνο που χρειάζεται, σίγουρα, είναι μια ζυγαριά και έναν ηλεκτρικό μύλο καφέ, για να τρίβει κανείς τους σπόρους. Αυτά είναι πολύ φθηνά μηχανήματα.
Η keto απαιτεί ακρίβεια στην υλοποίηση μίας συνταγής;
Γενικά, εγώ ζυγίζω ακόμα και το αλάτι. Θέλω οι συνταγές που βγάζω, όταν τις φτιάχνουν οι άλλοι, να βγαίνουν ακριβώς όπως οι δικές μου - αυτό δεν γίνεται με κουταλιές της σούπας και κούπες. Στις περισσότερες συνταγές μου, απλά ζυγίζεις, ανακατεύεις και ψήνεις. Θέλω να μην φοβάται ο κόσμος να δοκιμάσει να φτιάξει κάποιο φαγητό. Έχει πολλούς που δεν μαγείρευαν καθόλου προ keto, και έχουν γίνει ενεργοί στην κουζίνα τους. Αυτό με κάνει και χαίρομαι πολύ. Είναι πολύ όμορφο να ξέρεις ακριβώς τι τρως και ότι το δημιούργησες εσύ.
Σε έχει βοηθήσει;
Βρέθηκα με 12 χάπια, σε αναπηρικό αμαξίδιο, χωρίς να μπορώ να συζητήσω για πάνω από 5 λεπτά. Μου έπαιρνε 2 ώρες να κάνω μια ομελέτα και είμαι σεφ. Πλέον, είμαι άλλος άνθρωπος. Έχω διορθώσει πολλά πράγματα. Η μυωπία μου, που είχε ανέβει λόγω φλεγμονών στο οπτικό νεύρο, έχει διορθωθεί. Περπατάω με μια πατερίτσα, αλλά και αυτή θα φύγει σίγουρα. Δεν έχω κούραση, δεν έχω θέμα συγκέντρωσης, διαβάζω έρευνες, μιλάω με κόσμο όλη μέρα και σου απαντώ στις ερωτήσεις σου! Αυτό δεν θα γινόταν στο παρελθόν. Δεν θα πω ότι η keto είναι από μόνη της είναι κάτι το μαγικό που διόρθωσε τα πάντα. Η διατροφή, όμως, έκοψε τις φλεγμονές στο σώμα μου, άρα εξαφανίστηκαν πολλά συμπτώματα, και μαζί με αυτά και τα φάρμακα. Πλέον, δεν παίρνω κανένα για τα συμπτώματα, αφού δεν έχω. Γυμναστική, βιταμίνες και σωστός ύπνος, είναι τα άλλα τρία βασικά σημεία της επιτυχίας.
Ποια συμβουλή θα έδινες σε κάποιον που τώρα ξεκινάει να μαθαίνει πράγματα για την keto;
Να ανοίξει το μυαλό του. Να ξεχάσει ό,τι ήξερε για διατροφή. Να διαβάσει, να διαβάσει λίγο ακόμα, και να συνεχίσει να διαβάζει. Να ρωτάει. Να μην φοβάται να κάνει την αλλαγή. Να μην φοβάται να κάνει λάθη, από αυτά μαθαίνουμε. Να σκεφτεί όχι πόσα χάνει από την συμβατική διατροφή, αλλά πόσα κερδίζει στην υγεία του με την αλλαγή αυτή. Να βρει γιατρούς να τον βοηθήσουν. Να μην φοβάται να ρωτάει τους γιατρούς γιατί δίνουν τις συμβουλές που δίνουν. Να μην ντρέπεται για τις επιλογές του. Να δώσει χρόνο, να μην βιάζεται. Κάθε ασθένεια έχει μια μικρή ύφεση στην αρχή της διατροφής, αλλά περνάει. Να κάνουν σωστά την διατροφή γιατι ότι ακούγεται για αυτήν, ότι κακό δηλαδή, είναι κάτι που γίνεται στη μετάβαση ή από λάθος εφαρμογή.
Τι δεν πρέπει να λείπει από μία keto-κουζίνα;
Βούτυρο, λαρδί, λάδι καρύδας, πανσέτες, παϊδάκια, αυγά, αβοκάντο, σαλάτες, λαχανικά, είναι τα βασικά. Από κει και πέρα, υπάρχουν κάποια άλευρα που μπορεί να κάνουν την keto να φαίνεται ακριβή, αλλά δεν είναι έτσι, γιατί δεν τα χρησιμοποιείς συνέχεια. Μπορώ να πω είναι πολύ πιο φθηνή διατροφή από ό,τι η συμβατική.
Είσαι πολύ ενεργή στα κοινωνικά δίκτυα και έρχεσαι σε επαφή με αρκετό κόσμο που θέλει να μάθει πράγματα για την keto. Τι έχεις αποκομίσει από όλη αυτή την επικοινωνία;
Έχω μάθει ότι υπάρχουν υπέροχοι άνθρωποι εκεί έξω που θεωρώ φίλους χωρίς να έχω γνωρίσει, έχω μάθει ότι το διάβασμα και η γνώση δεν σταματάει ποτέ και κάθε μέρα καταλαβαίνω πόσο λίγα ξέρω, έχω μάθει ότι η γκρίνια δεν βοηθάει στην εξέλιξη μας, έχω μάθει ότι η υγεία μου είναι πρώτα στο χέρι μου. Έχω μάθει ότι ένα team έχει μεγαλύτερη δύναμη από έναν αρχηγό σε καρέκλα, έχω μάθει ότι το να λέω την αλήθεια αν και σκληρή μερικές φορές, εκτιμάτε πιο πολύ. Έχω μάθει ότι μπορεί πλέον να μην δουλεύω σε μαγαζί, αλλά και έτσι μπορώ να προσφέρω ό,τι φτιάχνω και όλοι να τρώνε από τα «χέρια» μου. Απλά με άλλο τρόπο.
Τι μπορεί να βρει κανείς στο group σας στο Facebook;
Ξεκινήσαμε το Mad about Keto Greece τον Δεκέμβριο του 2019. Αυτό το μήνα θα φτάσουμε τα 10.000 άτομα. Τα παιδιά στη διαχείριση, ο Dimitris Pen, o George Trachos, η Lina Papadopoulou και εγώ το ξεκινήσαμε, αργότερα ήρθε στην παρέα μας η Eugenia Koumaki. Είμαστε πολύ δεμένη ομάδα, το εκτιμώ αυτό πολύ. Βοηθάμε ο ένας τον άλλο και προσφέρουμε ότι μπορούμε στα άτομα του γκρουπ. Και όλο το γκρουπ βοηθάει τους καινούργιους. Υπάρχει χιούμορ, βάζουμε επιστημονικά άρθρα, βρίσκουμε γιατρούς που μπορούν να μας βοηθήσουν, να μας ακούσουν, να μας λύσουν απορίες - ο κύριος Βολιώτης είναι ένας από αυτούς. Βοηθάμε όποιον το έχει ανάγκη και πάνω από όλα, επειδή δεν υπάρχουν συμφέροντα, ό,τι λέμε δεν είναι γιατί θα κερδίσουμε κάτι. Δεν έχουμε συνεργασίες με μαγαζιά, δεν παίρνουμε λεφτά από κανέναν και ό,τι λέμε, δεν βασίζεται σε κανένα συμφέρον δικό μας. Τώρα αν σε κάποια φάση με την πάροδο του χρόνου, βρω χρόνο να κάνω τις συνταγές βιβλίο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα τις διαθέτω και στο blog.