Δεν ανήκω σε αυτούς που θα ικέτευαν κλαίγοντας, «πάρτε από μπροστά μου το πικρόν ποτήριον τούτο». Το κατεβάζω μετά χαράς, άσπρο πάτο, και αφήνω το μολύβι μου να στάζει γλύκα(!), για μερικά από τα πιο αγαπητά πικρά πράγματα που έχω κατ επανάληψιν πιεί στη ζωή μου.
Βλέπετε, δεν μπορώ να διώξω από το μυαλό μου όλο αυτό το χαρούμενο μελίσσι από ragazzi και ragazzine, που πίνει τα amaro του στις ιταλιάνικες piazze. Και όχι αφού προηγουμένως έχουν σαβουρώσει το καταπέτασμα. Απογευματάκι, στον καφέ, σκέτο ή με σπινθίζον pelegrino (αφρώδες ύδωρ), καταστρώνοντας τα πιο χαρούμενα σχέδια νυχτερινής διασκέδασης.
Κάπως σουρεαλιστικά φαίνονται εκ πρώτης όψεως όλα αυτά. Πώς είναι δυνατόν να αρέσει αυτό το υγρό δηλη¬τήριο; Νιώθω λοιπόν, καταρχήν, την ανάγκη να υπερασπιστώ με πάθος τη γοητεία του πικρού. Μπορεί στο γλυκό να μην υπάρχει ενστικτώδης αντίδραση, όπως στην πικράδα είναι λογικό η φύση να προφυλάσσει τα μωρά από κινδύνους και περιπέτειες, και το πικρό αποτελεί συχνά το συναγερμό που προειδοποιεί: «βγάλτο γρήγορα από το στόμα σου».
Η απόλαυση της γλύκας είναι γρήγορη και εύκολη. Η εκτίμηση της πικράδας απαιτεί ωριμότητα και προχωρημένη αίσθηση των απολαύσεων. Σκεφτείτε, όμως, πόσο «άρρωστους», για χάρη της, μας κάνει μια μπίτερ σοκολάτα, και βγάλτε συμπέρασμα. Άλλωστε, εδώ που τα λέμε, αυτά. τα έρημα amaro δεν είναι απλώς μια συμπυκνωμένη σταγόνα απευκταίας πικράδας κάτω από το πικρούτσικο περιτύλιγμά τους, ξεπηδούν λογής- λογής σφύζουσες βοτανικές μυρωδιές, που φρεσκάρουν το στόμα και αναζωογονούν το κουρασμένο κορμί.
Έξω ο Βόας!
Φάρμακο, λοιπόν; Πείτε το κι έτσι.
Γιατί η πρώτη και καλύτερη δικαιολογία για να πιείτε αυτά τα ιδιόρρυθμα λικέρ, είναι όταν το στομάχι σας έχει φουσκώσει σαν κοιλιά φρεσκοταϊσμένου βόα. Τότε θα διαπιστώσετε τη μαγική σχεδόν ικανότητα των amaro να λειτουργούν καταλυτικά κατά της δυσπεψίας. Με ένα ποτηράκι, γίνεται σκόνη η «πέτρα» που είχατε καταπιεί. Με δύο, είσαστε έτοιμοι να χορέψετε ροκ ν ρολ, εσείς, που προηγουμένως σερνόσαστε στον καναπέ.
Και τώρα, εκεί που κλείνατε τη μύτη σας για να μην καταλάβετε τι πίνετε, διαπιστώνετε πως μια φρεσκάδα έχει απλωθεί στον ουρανίσκο και στη γλώσσα και σας αρέσει που δεν λέει να φύγει. Βεβαίως, υπάρχει διάχυτη παντού, σαν διαόλου κάλτσα, η πικράδα, αλλά όχι μόνο δεν σας ενοχλεί, «τη βρίσκετε» κι όλας με αυτή την έξω από τα καθιερωμένα απόλαυση που νιώθετε. Αν δεν πιείτε το bitter σας σε παγωμένο σφηνάκι, το πράγμα κυλάει ακόμα πιο εύκολα, απόλαυση που νιώθετε. Είναι αλήθεια ότι όσο πιο πικρό είναι ένα amaro ποτό, τόσο πιο έντονη είναι η στομαχο-ελαφρυντική του δράση.Παλιά, όταν καλόγεροι και επαγγελματίες ποτοποιοί τα δημιουργούσαν, την ευπεπτική ικανότητα κάποιων πικρών βοτάνων είχαν στο μυαλό τους.
Και Χώνεψη ... και όρεξη!
Εκτός, όμως, από τα χωνευτικά εύσημα των amaro, που τα στέλνουν κατευθείαν στο απώτατο άκρο του γεύματος, η πικρούτσικη μεγαλειότητά τους λειτουργεί και εντελώς ανάποδα. Στρογγυλοκάθεται με άνεση μπροστά μας, πριν ακόμη βάλουμε μπουκιά στο στόμα μας. Αυτή η πικράδα τους, εξαϋλωμένη από μια σόδα ή ένα «ανήσυχο», σπινθίζον ύδωρ, ενισχυμένη με μια φετούλα λεμονιού, αποκτά μεγάλη ορεκτική δύναμη. Εκτός από αναμφισβήτητα ντιζεστίφ, λοιπόν, μας σπρώχνουν με την απεριτίφ ορμή τους στη γαστριμαργική κραιπάλη, για να αναλάβουν να καθαρίσουν, πάλι για πάρτη μας, στο φινάλε! Διαβολικό, δεν λέω!
Εκτός, όμως, από το πριν και το μετά, υπάρχει και το «όποτε θες», a volonte. Ή, με άλλα λόγια, πάρτε τόνικ, κόλα ή άλλα αναψυκτικά της αρεσκείας σας, στάξτε τους λίγη διαβολεμένη πικράδα και αφήστε το κοκτέιλ να δροσίζει το μαγγανοπήγαδο της δίψα; και να φέρνει ευφορία στο μυαλό.
Κάλλιστα στο παιχνίδι μπορούν να μπουν και χυμοί. Ακόμη και η αδερφή πικράδα του γκρεϊπφρουτ μπορεί να «χορέψει» μαζί του. Όπως ακριβώς κάνουν οι ragazzi και οι ragazzine, που λέγαμε, όταν κάνουν πράξη το «η ζωή είναι γλυκιά στις ιταλικές πλατείες».
Αποχρώσεις του Πικρού
Averna
Ένα γλυκόπιοτο «φαρμακείο» που ακτινοβολεί τη μεστή γεύση και την ελαιώδη υφή του, με φινάλε βοτανικής φρεσκάδας.
Brancamenta
Καταπληκτική αίσθηση φρεσκάδας, από τη μέντα που ντύνει με δροσερή δαντέλα το πικρούτσικο κορμί του «αδερφοϋ» Fernet Branca.
Fernet Branca
Στην πρώτη γουλιά θα σκεφτείς αν χρειάζεσαι δεύτερη.Προχώρα άφοβα και θα καταλάβεις γιατί χρόνια τώρα το εν λόγω amaro συγκαταλέγεται στα «πρέπει» των χωνευτικών ποτών. Έντονη η πικράδα του, αλλά με ένα «κατιτίς» που σε δένει γρήγορα μαζί του.
Gammel Dansk
Παρότι τελευταία έχει χαθεί από την ελληνική αγορά, το αναφέρω επειδή εκφράζει μια άλλη σχολή στα bitter ποτά και συχνάζει σε πολλά duty-free. Η δανέζικη ετικέτα τολμά ένα ξηρότατο αλκοόλ συνδυασμένο έξυπνα με μια σοφιστικέ πικράδα, ζυγισμένη από μια γερή δόση μυρωδικών.
Jagermeister
Αυτό το γερμανικό bitter με το όνομα γλωσσοδέτη (γιεγκερμάιστερ), είναι πολύ γλυκόπιοτο, ελαφρά σιροπώδες, αλλά καθόλου μελό. Ειδικά, όταν ξεσπάει στο φινάλε η ανηθάτη, ψευδοψυκτική δροσιά του. Το πιο φιλικό amaro.
Ramazzoti
Άλλη μια μιλανέζικη φίρμα, με αλκοολική ελαφράδα και γερά δεμένη πάνω της μια αέρινη, επίμονη πικράδα.
Tentura - Bantana
Μια συνεργάτις του «ΕΥ» μάς έστειλε αυτό το πατρινό amaro, που ξεκίνησε να φτιάχνεται στα χρόνια του μεσοπολέμου, βασισμένο σε σπιτική συνταγή. Γλυκό, ανάλαφρο ροσόλι, παρφουμαρισμένο με κανέλα, αφήνει την πικράδα που νιώθεις μασώντας γαρίφαλο.
Underberg
Είναι το πιο φαρμακευτικό bitter που έχω δοκιμάσει, και δεν ντρέπεται καθόλου γι αυτό. Θα μπορούσε να το γράφει κάλλιστα συνταγή κατά της δυσπεψίας. Κάνει όντως, θαύματα! Ωστόσο, κάτω από τη διάχυτη πικράδα, ξεφεύγουν αρώματα μέντας, κανέλας και γαρίφαλου. Για bitter-maniacs.
Πώς δένουν την πίκρα
Άλλοι χρησιμοποιούν 30, άλλοι 40, άλλοι 50 και παραπάνω βότανα, φρούτα και μπαχαρικά, στη συνταγή του amaro τους. Αληθινή βόμβα φυσικών ευωδιών, τα ποτά αυτά, συμπληρώνουν τη βασική πικρή νότα τους, με ένα πολύπλοκο μπουκέτο αρωμάτων. Για το μόνο που δεν μπορεί κανείς να τα κατηγορήσει, είναι η απλοϊκή γεύση μερικά τα πίνεις και νιώθεις πως περπατάς στο δάσος μετά τη βροχή. Εκ των βασικών παικτών στην ομάδα των βοτάνων, η αγγελική, η κινίνη, η γεντιανή, η κενταυρία ... , ενώ πολύ συχνά, η μέντα, ο άνηθος, το γλυκάνισο, η κανέλα και άλλα, μπαίνουν στο team για να χρυσώσουν το χάπι. Άλλα μυρωδικά τα αποστάζουν, άλλα τα εκχυλίζουν, κάνουν το τελικό μπλέντινγκ, άλλοτε το παλαιώ¬νουν, άλλοτε όχι, και καταλήγουν σε μια γεύση amaro, αλλά όχι μόνο.
Update: 04/05/20
Ημ/νια α' δημοσίευσης: 01/06/97
