
Pinot Noir, ένας τύπος κρασιού τελείως διαφορετικός από τους άλλους – που πάντα προκαλεί. Παρότι να τα βάλεις με το Pinot Noir δεν είναι εύκολη υπόθεση, η επιρροή του τα τελευταία χρόνια έχει επεκταθεί με πολύ μεγάλη επιτυχία εντός και εκτός Ευρώπης, πολύ μακριά από την αρχική κοιτίδα του, τη Βουργουνδία. Γιατί λοιπόν το Pinot Noir με όλες αυτές τις δυσκολίες και τις αμφισβητήσεις –με τα προβλήματα που προκαλεί ο εύθραυστος και ντελικάτος χαρακτήρας του, η πολύ λεπτή του φλούδα και δυσκολία του να ωριμάσει– κερδίζει συνεχώς λάτρεις; Και γιατί προκαλεί όλο και περισσότερους αμπελουργούς και οινοποιούς στον κόσμο να αναμετρηθούν στα σοβαρά μαζί του;
Διότι, η εμπειρία της απόλαυσης ενός κρασιού από αυτό είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Στα καλύτερά του, ακόμα και στις πιο «εύσωμες» μορφές έκφρασής του, ένα κρασί από Pinot Noir έχει μια φινέτσα και κομψότητα που δεν βρίσκεται σε κανέναν άλλον τύπο κόκκινου κρασιού στον κόσμο. Δεν είναι καθόλου υπερβολή ότι η έκφραση «θηλυκό κρασί» ισχύει μόνο για το Pinot Noir. Πιθανότατα, ο λόγος που εξακολουθεί να θεωρείται κρασί κυρίως «για λίγους» ή για connaisseurs είναι ότι ο ντελικάτος χαρακτήρας και τα καπρίτσια του με το έδαφος και τις καιρικές συνθήκες δεν επιτρέπουν την εκτεταμένη παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων.
Δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια ο λεγόμενος Νέος Κόσμος προσφέρει κρασιά ισάξιας ποιότητας με τα ευρωπαϊκά Pinot Noir και έχοντας κατά νου ότι δεν πρέπει ποτέ να περιμένουμε από ένα κρασί Pinot Noir (ακόμα και ευρωπαϊκό) να μοιάζει με κρασί της Βουργουνδίας, επικεντρωθήκαμε στο να δοκιμάσουμε μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα κρασιά από Pinot Noir που προσφέρει η ελληνική αγορά. Δυστυχώς, για λόγους ανεξάρτητους από τις προσπάθειες και τη θέλησή μας, έλειπαν μερικοί από τους πιο ενδιαφέροντες εκπροσώπους του είδους: τα απίστευτα επιτυχημένα και απολαυστικά κρασιά από τη βόρεια πολιτεία Oregon των ΗΠΑ, γιατί δεν εισάγονται στην Ελλάδα, αλλά και τα πολύ ενδιαφέροντα κρασιά από την Αλσατία και την Κοιλάδα του Λίγηρα, που παράγουν επίσης πολύ ενδιαφέροντα Pinot Noir. Θα διαπιστώσετε όμως, ότι όχι μόνο η εκπροσώπηση ήταν επαρκής και αντιπροσωπευτική, αλλά και ότι είχαμε να κάνουμε με κρασιά υψηλής περιωπής και πολύ απολαυστικά.
Να λοιπόν, που για μία φορά ακόμη είχαμε ρήξη με τα στερεότυπα. Από τη μια, η υπεροχή των μη ευρωπαϊκών Pinot Noir ήταν τόσο δεδομένη, ώστε δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί (αν λάβει κιόλας κανείς υπόψη τις εξελίξεις στη σύγχρονη οινοποιία) πραγματική έκπληξη. Από την άλλη, η παρουσία του Παπαϊωάννου στην κορυφή.

Τη χαρά για την επιτυχία ενός ελληνικού κρασιού –σχεδόν outsider για τα Pinot Noir δεδομένα– έρχονται να σκιάσουν αφενός οι υποτονικές επιδόσεις των ευρωπαϊκών κρασιών (εκτός από τον Παπαϊωάννου, μόνο το ισπανικό Mas Borras του Torres πλασαρίστηκε στην πρώτη εξάδα) και αφετέρου οι δυσάρεστες εκπλήξεις από μερικά από πολύ διάσημα και καλά ευρωπαϊκά κρασιά.
Πράγματι, τα περισσότερα κρασιά της γευστικής μας δοκιμής είχαν ευπρεπέστατη παρουσία –με πολύ καλό φρούτο, φρεσκάδα, αρμονία και πλούτο–και εκφράστηκε σαφής υπεροχή του Νέου Κόσμου. Εν μέσω όμως αποριών για το τι συνέβη και τα Castello della Sala του Antinori (Ιταλία), Nuits Saint Georges του Louis Jadot (Βουργουνδία), Beaune «Clos des Mouches» του Drouhin (πάλι Βουργουνδία) και ο διάσημος Alois Lageder από το ορεινό Alto Adige παρουσίασαν τόσο αδιάφορο προφίλ.
Από την άλλη πλευρά, μόνο έκπληξη δεν μπορούν να θεωρηθούν τα κρασιά των δύο πρώτων θέσεων: τόσο χάρη στην ποιότητα και τον απολαυστικό τους χαρακτήρα, όσο και διότι και οι χώρες παραγωγής τους έχουν πλέον πολύ σημαντική οινοποιία – τα συγκεκριμμένα οινοποιεία της Νότιας Αφρικής και της Νέας Ζηλανδίας είναι αστέρια πρώτου μεγέθους. Ειδικά για το κορυφαίο κρασί της γευσιγνωσίας μας, το «Galpin Peak» του Bouchard-Finlayson, ισχύει και κάτι άλλο. Ο Γιώργος Τσιλιγκίρης του «Τηλέμαχος», εκτός από σπουδαίος εστιάτορας, είναι και grand maItre στο... οινικό σκάκι: ρουά ματ η κίνησή του να εισαγάγει μια καταπληκτική γκάμα κρασιών από τη Νότια Αφρική!
Galpin Peak 2005 Pinot Noir Bouchard Finlayson/Νότια Αφρική
Μεσαίου βάθους ερυθρό. Πληθωρικό άρωμα σιροπιού κόκκινων φρούτων με το μελάνι τους, ωραίος γήινος χαρακτήρας, και ταυτόχρονα ανθώδες με νότες καφέ και γλυκών μπαχαρικών. Στόμα με ωραία δομή και ισορροπία –αν και αρκετά ελαφρύ– , τανίνες που χρειάζονται χρόνο, έντονη αρωματική παρουσία να καταλήγει σε πολυπλοκότητα που σε κερδίζει. (Τηλέμαχος Cellar, 210 8074015)
Βαθμολογία: 89,33/100
Villa Maria 2007 Pinot Noir Marlborough/ Νέα Ζηλανδία
Μεσαίου βάθους ερυθρό, με λίγες ιώδεις αποχρώσεις. Αρώματα άγουρων φρούτων που δίνουν πράσινες νύξεις, γλυκόριζας, σέλερι και βανίλιας· μπαχαρικά και ξερά δαμάσκηνα, σε ένα σύνθετο σύνολο που εξελίσσεται στο ποτήρι. Στόμα γεμάτο, με ωραία δομή, ισορροπία και οξύτητα που κινείται πάνω στις έξοχα βελούδινες και εξελίξιμες τανίνες του. (Αίολος, 210 9887341)
Βαθμολογία: 88/100
Pinot Noir 2007 Παπαϊωάννου/Ελλάδα
Ικανοποιητικού βάθους κόκκινο, με ελαφρά ιώδεις αποχρώσεις. Έντονα και συμπυκνωμένα αρώματα κόκκινων φρούτων σε μαρμελάδα, λουλούδια, βανίλια και σοκολάτα. Στόμα στρωτό και μεταξένιο, με ωραία ενσωματωμένα τα στοιχεία όπως την οξύτητα και τις τανίνες του, σε μια σε εξαιρετική δομή. (Ιντερβίνο, 210 2852903)
Βαθμολογία: 87,33/100
Casa Lapostolle 2006 Cuvee Alexandre Pinot Noir/Χιλή
Μεσαίου βάθους ερυθρό. Έντονα σύνθετα και κομψά αρώματα από ώριμο και ξερό φρούτο, καραμέλα, νότες μπαχαρικών και πιπεριού. Στόμα με πλούτο μαλακό κομψό και γλυκόπιοτο, αναντίστοιχα θερμό για τα δεδομένα της ποικιλίας, και με ωραίες βελούδινες τανίνες. (Deals, 210 2321212-3)
Βαθμολογία: 86,66/100
Mas Borras Pinot Noir 2007 Torres/ Ισπανία
Κόκκινο αρκετά βαθύ για τα μέτρα της ποικιλίας. Αρώματα από πυκνό φρούτο, βύσσινο, δαμάσκηνο και πικραμύγδαλο, ωραία βανίλια και μελάνια. Στόμα γεμάτο και επίσης πυκνό για τα μέτρα της ποικιλίας, με ωραίες δυνατές τανίνες, ντυμένες με φρούτο, και οξύτητα να το τονίζει. (ΓΕΝΚΑ Εμπορική, 210 5278500)
Βαθμολογία: 86/100
Clos Henri 2007 Marlborough Pinot Noir / Νέα Ζηλανδία
Ανοιχτό κόκκινο με ιώδεις αποχρώσεις. Ανθώδη αρώματα μενεξέ, μαρμελάδας κόκκινων φρούτων, δαμάσκηνου, και μια ιδέα από σύκο και γλυκάνισο. Στόμα ικανοποιητικού όγκου, με ωραία οξύτητα που το ζωηρεύει και τανίνες που τις υποστηρίζει. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 85,33/100
Weingut Brundlamayer Pinot Noir 2004 Cecile/ Αυστρία
Ικανοποιητικό για την ποικιλία χρώμα. Αρώματα μαρμελάδας κόκκινων φρούτων, φράουλας, φραγκοστάφυλου, σοκολάτας, βιολέτας και μια ιδέα βαλσαμικού. Στόμα μεσαίου όγκου, με ζωηρή οξύτητα και τανίνες που ενσωματώνονται μερικά στη δομή του κρασιού. Ωραία επίγευση. (Αίολος)
Βαθμολογία: 84,66/100
Ludwig Pinot Nero 2005 Alto Adige Elena Walch/ Ιταλία
Αρκετά βαθύ ερυθρό. Άρωμα κόκκινων φρούτων, φραγκοστάφυλου, πράσινου πιπεριού, με κομψά αρώματα δέρματος και μανιταριού στο φόντο. Στόμα γλυκόπιοτο, με ωραία βανίλια και υπόγεια οξύτητα που το ισορροπεί. (Qualite, 210 6427728)
Βαθμολογία: 84,33/100
Markus Molitor 2005 Pinot Noir Brauneberger Mandelgraben/ Γερμανία
Αρκετά ανοιχτό ερυθρό. Σύνθετη μύτη με ζαχαρωμένα φρούτα, μανιτάρια, σοκολάτα και πιπέρι. Στόμα ελαφρύ αλλά στρωτό, με καλογραμμένες τανίνες και οξύτητα που του δίνει ζωηρή επίγευση. (Οινόκοσμος)
Βαθμολογία: 82,66/100
Marlborough Pinot Noir 2007 Coopers Creek/ Νέα Ζηλανδία
Ανοιχτό κόκκινο με ιώδεις αποχρώσεις. Φρέσκα αρώματα κόκκινων φρούτων, φραγκοστάφυλου και πράσινου πιπεριού. Μεσαίου όγκου στόμα, με ευχάριστη οξύτητα σε ένα απλό αλλά καλοζυγισμένο σύνολο. (ΓΕΝΚΑ Εμπορική)
Βαθμολογία: 82/100