Από τη Βάσω Κουτσοβούλου
Όλοι αγαπούμε τα γλυκά κι είναι αυτά στα οποία πρώτα καταφεύγει ο νους μας, όταν νιώθουμε λιγούρες και ψάχνουμε μια λιχουδιά που θα μας ανεβάσει όχι μόνο την ενέργεια, αλλά και τη διάθεσή μας. Όμως, εκτός όμως από τα γλυκά που τρώγονται υπάρχουν και τα γλυκά που… πίνονται, με τα γλυκά κρασιά να αποτελούν το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα.
Στην Ελλάδα, παραδοσιακά, παράγονται πολλά και αξιόλογα γλυκά κρασιά με αρωματική πολυπλοκότητα, κομψότητα και ισορροπία, αποτέλεσμα τις πιο χαρακτηριστικές απ’ τις αρετές της χώρας: την μεγάλη ηλιοφάνεια. Στις παραγωγούς περιοχές, η Σάμος πρωταγωνιστεί με ιδιαίτερα και φίνα γλυκά λευκά κρασιά που είναι γνωστά σε όλο κόσμο, από κοντά όμως ακολουθούν τα Vinsanto της Σαντορίνης, αλλά και οι Μαυροδάφνες Πατρών.
Απ’ το Βορρά μέχρι το Νότο, οι γηγενείς ποικιλίες που ευδοκιμούν στα ελληνικά αμπέλια είναι πολλές. Οι κλώνοι της οικογένειας των Μοσχάτων έχουν το μερίδιο του λέοντος στην παραγωγή των γλυκών κρασιών, με τα κρασιά της Σάμου να παράγονται από το Λευκό Μοσχάτο, της Λήμνου από Μοσχάτο Αλεξανδρείας, της Ρόδου από Μοσχάτο λευκό και Μοσχάτο Τράνι ενώ και τα Μοσχάτα Ρίου και Μοσχάτα Πατρών στην Αχαΐα είναι από Λευκό Μοσχάτο. Το Μοσχάτο Σπίνας, στην Κρήτη, συμμετέχει επίσης στα γλυκά κρασιά, μαζί με άλλες ποικιλίες όπως το Ασύρτικο, το Αθήρι , το Βιδιανό, το Θραψαθήρι και το Λιάτικο. Η ερυθρή ποικιλία Μαυροδάφνη δίνει τα γλυκά ερυθρά κρασιά στις περιοχές της Πάτρας και της Κεφαλονιάς, ενώ στη Σαντορίνη τα Ασύρτικο, Αθήρι και Αηδάνι δίνουν το διάσημο Vinsanto. Φυσικά, γλυκά κρασιά παράγονται και σε άλλες περιοχές, αλλά αυτές είναι οι κυριότερες.
Όσο για το ράφι της κάβας; Εκεί μπορούμε να βρούμε από οικονομικά γλυκά κρασιά των 10 ευρώ μέχρι και πολύ ακριβές ετικέτες, που μπορεί να φτάσουν και κάποιες εκατοντάδες ευρώ, όπως τα διάσημα Sauternes από την ομώνυμη περιοχή στο Bordeaux της Γαλλίας. Ιδιαίτερα και πανάκριβα είναι και τα ice wein, γλυκά κρασιά που παράγονται στην Γερμανία και στον Καναδά από σταφύλια που συλλέγονται παγωμένα από τον αμπελώνα σε θερμοκρασίες -8⁰C. Σε ό,τι αφορά τον ελληνικό αμπελώνα, δε, οι τιμές διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή και τον τρόπο παραγωγής.
Πώς να απολαύσουμε ένα γλυκό κρασί
Παρόλη την παράδοση που έχουμε ως χώρα στην παραγωγή γλυκών κρασιών, ο Έλληνας καταναλωτής δεν είναι τόσο εξοικειωμένος με την απόλαυση τους. Πολλοί πιστεύουν ότι η γλυκύτητα οφείλεται σε προσθήκη ζάχαρης στο κρασί, όμως πρέπει να τονίσουμε ότι γλυκύτητα των κρασιών αυτού του στυλ, οφείλεται στα φυσικά σάκχαρα που έχει το σταφύλι και στον τρόπο οινοποίησης.
Για την ακρίβεια, τα κρασιά αυτά προέρχονται από σταφύλια που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα είτε λόγω υπερωρίμασης τους πάνω στο αμπέλι, είτε γιατί λιάζονται στον ήλιο. Σε αυτά, η διαδικασία της ζύμωσης σταματάει φυσικά χωρίς την προσθήκη αλκοόλης, δίνοντας τον επιθυμητό αλκοολικό βαθμό και αφήνοντας ποσότητα σακχάρων. Έτσι παράγονται τα περισσότερα Vinsanto, μετά από λιάσιμο στον ήλιο. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε και τον θαυματουργό μύκητα που ονομάζεται βοτρύτης, ο οποίος προσβάλει τα σταφύλια κάτω από κατάλληλες συνθήκες, δίνοντας κρασιά με αρωματική και γευστική πολυπλοκότητα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα γλυκά κρασιά Sauternes.
Όταν αναφερόμαστε στην απόλαυση ενός κρασιού δεν υπάρχουν κανόνες. Ο καθένας είναι ελεύθερος να σερβίρει στο ποτήρι του το κρασί που του αρέσει και να το συνδυάσει με ό,τι τραβάει η όρεξη του. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες κατευθύνσεις που θα μεγιστοποιήσουν την απόλαυση. Οι συμβουλές και οι προτάσεις που ακολουθούν, έχουν προκύψει έπειτα από αμέτρητες γευστικές αναζητήσεις και πειραματισμούς, και έχουν έναν και μόνο στόχο: να σας ανοίξουν την όρεξη και να διευρύνετε το πεδίο της ευχαρίστησης και της απόλαυσης μέσα από ιδιαίτερους και ιντριγκαδόρικους συνδυασμούς, που πολλοί δεν έχετε φανταστεί ή δεν τολμάτε να δοκιμάσετε.
Ας ξεκινήσουμε με μια πιατέλα που περιέχει έντονα μαλακά τυριά όπως μπλε τυριά, καμαμπέρτ, rambol και κάποιο πατέ ή φουά γκρά. Δεν υπάρχει δίλημμα. Ένα γλυκό παλαιωμένο κρασί από τη Σάμο, όπως το «Samos Nectar», θα ταιριάξει με την αλμύρα και την ένταση του πιάτου και θα σας οδηγήσει σε αρωματικά μονοπάτια με γλυκό τέλος. Όσο περίεργο και αταίριαστο και εάν σας φαίνεται, τολμήστε το και δεν θα χάσετε.
Ένας γενικός κανόνας από τον οποίο προκύπτουν κλασικοί συνδυασμοί, είναι ότι τα λευκά επιδόρπια με βανίλια, λευκή σοκολάτα και φρούτα, ταιριάζουν με γλυκά κρασιά που είναι ανοιχτόχρωμα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του συνδυασμού είναι μια τούρτα νουγκατίνα με το «Μοσχάτο Λήμνου», Κτήμα Χατζηγεωργίου.
Οι λάτρεις της σοκολάτας που θέλουν να απολαύσουν μια black forest, ένα προφιτερόλ ή μια πάστα σοκολατίνα, θα αναζητήσουν το ταίρι τους ανάμεσα στα Vinsanto της Σαντορίνης, όπως το υπέροχα κομψό και ισορροπημένο «Vinsanto 4 ετών» από το Κτήμα Αργυρού.
Γλυκά που έχουν μαύρη σοκολάτα με έντονη την πικρόγλυκια γεύση και περιέχουν ξηρούς καρπούς, θέλουν μια Μαυροδάφνη! Σας προτείνουμε την γοητευτική και εκφραστική «Μαυροδάφνη Πατρών Reserve» του Παρπαρούση.
Τα γλυκά που ανήκουν στην κατηγορία της τάρτας, ή είναι σιροπιαστά όπως μια ποικιλία από μπαγλαβαδάκια και κανταϊφάκια, θα απογειωθούν δίπλα σε ένα ποτήρι «Ιουλιάτικο Μπουτάρη». Το κρασί αυτό θα ταίριαζε εξίσου καλά και με πιάτα με μαλακά τυριά, όπως το ανθότυρο με μέλι.
Και μην ξεχνάτε: απολαύστε ένα ποτήρι γλυκό κρασί σερβιρισμένο στους 6-8 ⁰C, στο τέλος από ένα γεύμα με τυριά, φρούτα ή γλυκά.
