Νόμιζα ότι τα ήξερα όλα. Ήμουν έτοιμος, μάλιστα, να ξαναγράψω το σενάριο του «Αll about Ενe» όσον αφορά τις οινικές προτιμήσεις του λεγόμενου ασθενούς φύλου. Δεν είμαι υπερόπτης, όσοι με ξέρουν καλά μπορούν να το βεβαιώσουν. Εκείνο το μεσημέρι, ωστόσο, πήγαινα στο «Mezzo-Mezzo» εξοπλισμένος με στοιχεία, έρευνες και γνώσεις, κι αυτό μου έδινε έναν τόσο δα αέρα παραπάνω σιγουριάς απ ό, τι συνήθως. Αμ δε... Τα τρία γοητευτικά θηλυκά που κάθονταν απέναντί μου στο τραπέζι του ρεστοράν, τσαλάκωσαν με ισχυρότατα ντιρέκτ -πάντα με το γάντι, φυσικά- τα στερεότυπα που είχα στο μυαλό μου. Το ΕΥ είχε προσκαλέσει σε μια φιλική γευσιγνωσία κρασιών και κουβέντα, τρεις πολύ γνωστές ευζωίστριες: την Βιργινία Βεντουράκη (ιδιοκτήτρια των ομώνυμων καταστημάτων, που -σε προκαλούν να ομορφύνεις τον προσωπικό σου χώρο), την Εριέττα Μαυρουδή (Διευθύνων Σύμβουλος τής διαφημιστικής εταιρείας ΒΒDΟ, που είναι χτυπημένη από κεραυνοβόλο έρωτα διαρκείας με τη σαμπάνια), και την Έλλη Στάη (που, εκτός από το να μας μαγνητίζει στις ειδήσεις του Star, βολτάρει όποτε μπορεί στο Montepulciano της Τοσκάνης, πίνοντας υπέροχα Sassicaia και Solaia). Σκοπός αυτής της συνάντησης; Να βάλουμε τας χείρας επί των τύπων των ήλων των γυναικείων προτιμήσεων, να πιούμε δηλαδή από το ποτήρι τους και να μάθουμε τα μυστικά τους (αστειεύομαι, φυσικά). Είχαμε διαλέξει πέντε διαφορετικά κρασιά τα οποία δοκίμασαν «τυφλά», χωρίς να ξέρουν ή να βλέπουν την ετικέτα τους, για να πυροδοτήσουν κουβεντολόι για τα μονοπάτια των γυναικείων διονυσιακών προτιμήσεων. Όχι εστιασμένες σε συγκεκριμένα κρασιά και παραγωγούς, όσο σε γενικότερες γευστικές κατηγορίες, στις οποίες είναι φίλα προσκείμενος ο ουρανίσκος τους.
Πριν όμως μπούμε στα ενδότερα, θα ήταν σκόπιμο να ανησυχήσουμε λιγάκι τους άντρες, που επαναπαύονται με σιγουριά στον τίτλο του κρασοπατέρα. Εμείς, λοιπόν, οι άντρακλες, παίζουμε σταθερά τον παρωχημένο πλέον στη σύγχρονη οινική σκηνή ρόλο του Ορέστη Μακρή, προτιμώντας (άκουσον, άκουσον) να πίνουμε αδιευκρίνιστο ανώνυμο χύμα (στο 70% των περιπτώσεων), αντί για εμφιαλωμένο (30%). Θέλετε να μάθετε τώρα τις εξαιρετικές επιδόσεις των γυναικών; Δίνουν σαφώς το προβάδισμα στο εμφιαλωμένο (53%), αφήνοντας το χύμα σε ένα σαφώς κατώτερο επίπεδο (47%). Θέλετε κι ένα στοιχείο ακόμη για να θολώσει περισσότερο η εικόνα μας; Προτιμάμε να πίνουμε κατά 65% κρασιά ευρείας κατανάλωσης και στο 35% των περιπτώσεων τιμούμε τους οίνους ανωτέρας ποιότητος. Οι γυναίκες, αντιθέτως, δίνουν μεγαλύτερη σημασία από εμάς στα ανωτέρας (39%) και πίνουν λιγότερο κρασιά ευρείας καταναλώσεως (61 %). Φίλοι, δεν ξέρω αν το έχετε συνειδητοποιήσει, αλλά κινδυνεύετε να χαρακτηριστείτε γραφικοί, καθώς τσακίζετε το καρτούτσο στολισμένοι μέσα στο Armani σας. Είναι καιρός, νομίζω, να κάνουμε κάτι.
Στον Καμπανίτη λένε ναι;
Μέρες που είναι, επιβάλλεται να αρχίσουμε με Καμπανίτη. Οι άνδρες τον τιμούν δεόντως. Στην υπόλοιπη Ευρώπη, μάλιστα, είναι πάρα πολλοί αυτοί που έχουν κολλήσει σε μια συγκεκριμένη σαμπάνια, που την αλλάζουν πιο δύσκολα κι απ τη μάρκα των τσιγάρων τους. Αρέσει, λοιπόν, η σαμπάνια στις γυναίκες; Εκ πρώτης όψεως θα λέγε κανείς ναι, σκεπτόμενος ότι το θήλυ είναι φύσει παιχνιδιάρικο πλάσμα. Γιατί λοιπόν με τέτοιο παιγνιώδη χαρακτήρα, να μην εκστασιάζονται με αυτές τις λεπτεπίλεπτες φυσαλιδούλες που χορεύουν στο ποτήρι και κάνουν τη γλώσσα να μυρμηγκιάζει; Κι όμως, αγαπητοί και αγαπητές, απ ότι φαίνεται δεν είναι ο γυναικείος ουρανίσκος το κατάλληλο σαλόνι για να πεταρίσουν πάνω του οι πομφόλυγες του Καμπανίτη. «Δεν μου λέει κάτι ιδιαίτερο η γεύση της. Δεν με ερεθίζει», λέει χωρίς κανένα δισταγμό η Βιργινία Βεντουράκη. Είναι πολλές οι φίλες που έχω ρωτήσει και δεν τις πολυσυγκινεί η σαμπάνια Τι καθορίζει, άραγε, αυτή τη σχετική αντιπάθεια; Είναι η κάπως ξινή γεύση της, που δεν κολλάει τελικά στη γλώσσα τους; Κι αυτό το τσιμπολόγημα της φυσαλίδας, μήπως είναι κάπως υπερβολικό; «Το ξινό μού αρέσει», διευκρινίζει εξαρχής η Έλλη Στάη. «Δεν είναι όμως η γεύση που θέλω στο κρασί. Αλλά και οι φυσαλίδες δεν είναι αυτό που ψάχνω. Άλλο στο Perrier, άλλο στο κρασί». Υπάρχει, φυσικά, ο αντίλογος, που πάντα προκαλεί οτιδήποτε έχει έντονο και ξεχωριστό χαρακτήρα. Δύσκολα σταματάς την Εριέττα Μαυρουδή όταν αρχίζει να μιλάει για σαμπάνια. Η ατάκα, όμως, που έριξε μετά την πρώτη γουλιά, είναι ενδεικτική των προτιμήσεών της. «Λατρεύω αυτό το ατέλειωτο παιχνίδισμα. Θα μπορούσα να πίνω μόνο σαμπάνια σε όλη την υπόλοιπη ζωή μου».
Όχι στα ξενέρωτα
Στο επόμενο κρασί που τους πρότεινα να δοκιμάσουμε, ήταν κεντημένα μερικά από τα ανδρικά στερεότυπα για τη γυναικεία ομορφιά. Άρωμα ντελικάτο, τριανταφυλλένιο, «σώμα» με λεπτές αναλογίες και υπέροχες «γάμπες», κάθε άλλο παρά πλαδαρό, με μια τσαχπινιά όλο χάρη από την όμορφα ενσωματωμένη οξύτητα. Είχα διαλέξει μια «Μαντινεία», την καλύτερη, και μάλιστα σε εξαιρετική χρονιά (97). Υπογραμμίζω μάλιστα πως είχε ενθουσιάσει Ιταλoύς (και όχι μόνο) οινόφιλους, όταν την παρουσίασα πριν ενάμιση μήνα στο «Salone del Gustο» του Slow Food στο Τορίνο. Και η επιλογή δεν ήταν τυχαία. Μια καλή «Μαντινεία» εκφράζει πολύ πετυχημένα την κατηγορία των μοντέρνων, ελαφρών, λευκών αρωματικών κρασιών. Οι άνδρες υποθέτουν, πολύ λογικά κατ αυτούς, ότι ένα κρασί που μοιάζει πολύ με τη γυναικεία φύση, πρέπει μάλλον να αρέσει στις γυναίκες. Τον πρώτο καταπέλτη πέταξε, με την αμεσότητα που τη διακρίνει, η Βιργινία Βεντουράκη: «Περνάει απαρατήρητο. Δεν θα θελα να περάσω ολόκληρη νύχτα με αυτό». Η δεύτερη δυνατή φιτιλιά ανήκε στην Έλλη Στάη: «Έχω κάτι φίλους που βάζουν παγάκια στο κρασί τους και το νερώνουν. Αυτό μου θυμίζει. Δεν μου λέει τίποτα, δεν έχει "σώμα"». Η Εριέττα Μαυρουδή ψιλοθάβει επίσης αυτόν τον τύπο κρασιού, αλλά, όπως πάντα, το κάνει με το γάντι: «Έχει ελαφριά αρχή και σίγουρα γίνεται πιο κρασί μετά, αλλά... ». Ωστόσο, η Έλλη Στάη δεν σταμάτησε να επαινεί το λαμπερό, όμορφο χρώμα του. «Μου αρέσει να βλέπω το κρασί και να ψάχνω το χρώμα του. Μου αρέσει επίσης αυτό που κάνουμε τώρα, που δοκιμάζουμε έτσι "τυφλά", χωρίς να ξέρουμε τι κρασί έχουμε στο ποτήρι. Που ψάχνουμε την ουσία, πέρα από μόδες και ετικέτες».
Τα στοιχεία της έρευνας που έχω στα χέρια μου, με απαντήσεις 216 τυχαία επιλεγμένων γυναικών, στην πλειοψηφία τους 20 και 30 χρόνων, λένε ότι η μόδα επηρεάζει κατά 21,2% τις επιλογές τους, και η παρέα κατά 41,7%. Το σίγουρο είναι, πάντως, ότι οι προτιμήσεις συγκεκριμένων κρασιών δεν στηρίζονται σε προσωπικό ψάξιμο, αλλά είναι μάλλον ένα κοκτέιλ τυχαίων πληροφοριών και παροδικών συρμών.
Ό,τι είναι χρυσό, λάμπει!
Αφού όμως ούτε το ελαφρύ αρωματικό λευκό τούς κάνει, με το δίκιο σου αναρωτιέσαι «τι κρασί, τέλος πάντων, πίνουν οι γυναίκες;». Σε αυτό το σημείο, εντελώς τυχαία, η Εριέττα Μαρουδή αρχίζει να μιλάει για κάποιες λευκές εξαιρετικές Βουργουνδίες, που λατρεύει -τη στιγμή που μπροστά στον καθένα μας προσγειώνεται ένα ακόμη ποτήρι λευκό κρασί. Μόνο που το χρώμα του είναι πολύ πιο έντονο, σχεδόν χρυσό, και βλέπω τα βλέμματα όλων να γυαλίζουν καθώς το κοιτάζουν. Ούτε χρυσό Cartier να ήταν! Το μυρίζουν, το πίνουν, και αρχίζουν να το περιγράφουν αυθόρμητα και ζωηρά, σαν τον καλύτερο γευσιγνώστη. «Αυτό το κρασί είναι λιπαρό, έχει άρωμα βαρελιού». Πρόκειται για τα ενθουσιώδη σχόλια της Εριέττας Μαυρουδή. «Είναι καπνιστό, δυνατό», συμπληρώνει η Βιργινία Βεντουράκη. «Είναι σωματώδες και έχει πολύ πιο σοβαρή γεύση», συνοψίζει η Έλλη Στάη. Έκαναν διάνα, γιατί το εν λόγω πληθωρικό κρασί ήταν ένα εξαιρετικό, πληθωρικό, ελληνικό Chardonnay, οινοποιημένο μέσα σε δρύινο βαρέλι. «Νυν uπέρ πάντων η δύναμη, λοιπόν;» αναρωτιέμαι, και κάνοντας το δικηγόρο του διαβόλου, ρωτάω ποιο από τα δύο κρασιά θα προτιμούσαν για να συνοδεύσουν ένα πολύ ντελικάτο ψάρι, μια ψητή τσιπούρα, λόγου χάριν. Έντεχνα, όπως καταλαβαίνετε, επιχειρώ να αλιεύσω ψήγματα συμπάθειας και για την ελαφρύτερη, ντελικάτη «Μαντινεία», αλλά εις μάτην. Και οι τρεις, με μια φωνή, με βάζουν στη θέση μου, δηλώνοντας χωρίς περιστροφές την προτίμησή τους στο Chardonnay.
Σαν μοκασίνι με αλυσιδάκι Gucci
Εκεί που με το επόμενο κρασί -περνώντας πλέον στο κόκκινο- ήμουν σίγουρος ότι θα γέμιζα τα ποτήρια με κάτι που οι γυναίκες λατρεύουν, άρχισα πλέον να αμφιβάλλω σοβαρά. Η σιγουριά αυτή προερχόταν από τα χαρακτηριστικά της «Νεμέας»: γεύση στρογγυλή, φιλική, χωρίς γωνίες και ακμές, γεμάτη φρούτο και απαλότητα... Ότι δηλαδή σημαίνει για ένα ανδρικό μυαλό η λέξη θηλυκότητα. Περίμενα, λοιπόν, όντως με μεγάλη αγωνία τη γνώμη τους. Εκείνες όμως τίναξαν για άλλη μια φορά στον αέρα τα στερεότυπα, χωρίς να διστάσουν. «Πολύ comme ίl faut, σαν μοκασίνι με αλυσιδάκι Gucci », άφησε με θανατερό χιούμορ η Εριέττα Μαυρουδή να εννοηθεί ότι αυτός ο τύπος κρασιού δεν ήταν καθόλου του γούστου της. «Εύκολη γεύση, δεν σου μένει. Δεν σε απωθεί, αλλά και δεν σε συναρπάζει», ήρθαν καπάκι τα λόγια της Βιργινίας Βεντουράκη. Κι όσο για την Έλλη Στάη, σίγουρα δεν προτίθεται να γεμίζει με αυτό συχνά το ποτήρι της, αφού «Δεν σε συνεπαίρνει. Δεν είναι μεστό, σωματώδες. Είναι πολύ ήσυχο, δεν είναι σίγουρα γόβα-στιλέτο». Αιωνία του η μνήμη, λοιπόν, από τα γυναικεία στόματα, του στρογγυλού, απαλού, κόκκινου κρασιού. Μόνο τα ανδρικά έχει ελπίδες να γοητεύσει.
Δυνατό ναι, αλλά σοφιστικέ
Στο επόμενο κόκκινο κρασί, το σκηνικό άλλαξε εντελώς. Με την πρώτη γουλιά, το μεγάλο αστέρι από το Chateauneuf-du-Pape έδειξε τη δύναμή του: πληθωρικό, θερμό, γεμάτο φρούτα του δάσους, σαρκώδες, πικάντικο. Ποια ήταν άραγε η γνώμη τους για αυτό το καλλιεργημένο τερατάκι; Μπήκα μάλιστα στον πειρασμό να τις ρωτήσω, αν θεωρούν αυτό το κρασί sexy, ανακαλώντας από τη μνήμη μου μια τολμηρή περιγραφή του, που μου είχε εκμυστηρευτεί μια νεαρότατη Αμερικανίδα οινογράφος. Και τότε ήταν που οι λέξεις πήραν φωτιά... Πρώτη έστησε σκηνικό η Έλλη Στάη: «Αυτό το κρασί είναι αλανιάρικο: σαν να κάθομαι στο τραπέζι φορώντας μαύρο φουστανάκι και γόβα-στιλέτο, και απέναντί μου να βρίσκεται άνδρας στιβαρός. Δεν έχει σημασία αν θα ήμουν μαζί του μόνο τα επόμενα 5 λεπτά ή τα επόμενα 10 χρόνια. Αυτό το κρασί έχει δύναμη. Θέλω να πιω ολόκληρο το μπουκάλι». Η Βιργινία Βεντουράκη συνέχισε με πολύ γλύκα: «Αυτό το κρασί είναι αληθινό και δυνατό. Θα ήθελα να το πιω με ένα παλιό αμόρε, που σήμερα έχουμε μείνει φίλοι, και μάλιστα καλοί. Και πίνοντας το, να λέμε αλήθειες που δεν έχουμε ακόμη τολμήσει να εκμυστηρευτούμε ο ένας στον άλλο». Υποψιάζομαι ότι μερικοί ψιλοκουτεντέδες μπρατσομυώνηδες θα έχουν αρχίσει να γελούν αυτάρεσκα, φουσκώνοντας τους δικεφάλους τους. Για να μην τους αφήσει να βαυκαλίζονται αδίκως, η Εριέττα Μαυρουδή θέτει το θέμα σε ξεκάθαρες βάσεις. «Πρόκειται για ορισμό του κόκκινου κρασιού, έτσι που το πλημμυρίζουν μυρωδιές δάσους, δέρματος και μπαχαρικών. Αυτό το κρασί είναι αισθησιακό. Δεν μου αρέσει η λέξη sexy, αλλά ας μην βιαστούν να χαρούν οι μάτσο. Γιατί ταυτόχρονα, δείχνει καλλιεργημένο, πνευματικό, πολυεπίπεδο. Τα αρώματά του εξελίσσονται συνεχώς».
Κόκκινη φυσαλίδα; Άπαπα
Είναι προφανές λοιπόν ότι για σοφιστικέ δύναμη διψούν οι γυναίκες. Τα αποτελέσματα των ερευνών, όμως, εμένα μου έλεγαν ότι ναι μεν τους αρέσει πολύ το ερυθρό ξηρό κρασί, αλλά έστω και με βραχεία κεφαλή (31% έναντι 30%) ακόμη περισσότερο τους αρέσει ένα γλυκό κόκκινο. Σκεφτόμουν να βάλω στo παιχνίδι μια Μαυροδάφνη ή ένα Port, ώσπου τα έχασα στη γαστρονομική έκθεση του Slow Food σro Τορίνο, όταν δοκίμασα ένα εξαιρετικό γλυκό κόκκινο Spumante από το Πιεμόντε. Γνωρίστηκα με τον παραγωγό του, της ιστορικής οικογένειας Marchesi di Barolo, του εξήγησα τι το ήθελα, και αυτός μετά χαράς μού έδωσε ένα μπουκάλι. Κρατούσα, λοιπόν, περιχαρής, ως δυνατό κρυφό χαρτί, αυτό το Brachetto d Acqui Gatij, που, παρά το τριανταφυλλένιο άρωμα και τη γλυκύτατη γεύση του, μόνο μελό δεν ήταν με αυτήν την έξυπνα φριζάντε του διάσταση. Είδα τις τρεις κυρίες να ανοίγουν έκπληκτες τα μάτια τους, όταν αντίκρισαν τις φυσαλίδες να αναδύονται από το κόκκινο διονυσιακό ρευστό, και κατάλαβα αμέσως πως έρχονταν τα άσχημα μαντάτα. «Δεν μου αρέσει, δεν έχει την εικόνα του κρασιού που περιμένω: είναι μελό», δήλωσε νέτα σκέτα η Έλλη Στάη. Η Βιργινία Βεντουράκη ήταν πιο προσωπική: «Δεν τρώω και δεν πίνω γλυκά. Δεν είναι του γoύστoυ μου». Η Εριέττα Μαυρουδή κατέληξε: «Είναι αντικειμενικά καλό και ταιριάζει μάλιστα πολύ με το αχλάδι ποσέ σε κόκκινο κρασί. Δεν θα ζητούσα όμως ποτέ να πιω αυτό το κόκκινο σπουμάντε». Δεν μου έμενε τίποτε άλλο, από το να τελειώσω μόνος μου ξεροσφύρι το υπόλοιπο μπουκάλι, σιγοτραγουδώντας: «Της γυναίκας η καρδιά είναι μια άβυσσος... »
Eυxαριστoύμε το ρεστoράν «Mezzo-Mezzo» για τη φιλοξενία της γευσιγνωσίας. Πολύτιμη βοήθεια σε αυτό το άρθρο αποτέλεσε η πτυχιακή εργασία των σπoυδαστριών Κατερίνας Κατζουρίδη και Νικολιάς Τατούλη (Τει Αθήνας-Τμήμα Οινολογίας), με θέμα «Έρευνα αγοράς ελληνικών κρασιών».
