ΗΑγγλίδα Serena Sutcliffe MW είναι μια κυρία που οι γνώσεις και η λαμπερή της προσωπικότητα της πρόσφεραν «βαριές» αρμοδιότητες, τις οποίες συνδυάζει με πολλά ταλέντα και ενδιαφέροντα. Διευθύντρια-Επικεφαλής του Διεθνούς Τμήματος Κρασιού του οίκου δημοπρασιών Sotheby’s (Λονδίνο και Νέα Υόρκη), έρχεται σε καθημερινή επαφή με τα καλύτερα, παλαιότερα και πιο ακριβά κρασιά του κόσμου, αλλά και με εκπληκτικές ιδιωτικές συλλογές κρασιών που, στη συνέχεια, θα δημοπρατηθούν υπό την ηγεσία της.
Παρόλο, όμως, το βάρος των υποχρεώσεών της στους Sotheby’s, βρίσκει το χρόνο να επισκέπτεται και να δοκιμάζει κρασιά από τους σπουδαιότερους αμπελώνες και οινοποιεία του κόσμου, να γράφει αρκετά συχνά για μεγάλα κρασιά της Ευρώπης και να μοιράζεται με το σύζυγό της David Peppercorn την κοινή τους αγάπη για την κλασική μουσική. Last but not least, η Serena και ο David είναι μεγάλοι λάτρεις της Ελλάδας και την επισκέπτονται οπωσδήποτε δύο φορές το χρόνο – με μια ελαφρά προτίμηση στην Πελοπόννησο και τη Σαντορίνη.
Η γνωριμία μου με τη Serena Sutcliffe πηγαίνει αρκετά πίσω στο παρελθόν, από τότε που δοκιμάζαμε μαζί με το σύζυγό της στην en primeur γευσιγνωσία των Grands Crus του Bordeaux.
Θα μπορούσε κάποιος να επενδύσει σήμερα στο καλό κρασί; Και σε αυτή την περίπτωση, τι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη;
Προσωπικά ΔΕΝ επενδύω στο κρασί. Επειδή το αγαπάω υπερβολικά, δεν μπορώ να το δω ως εμπόρευμα. Αγοράζω μόνο, ώστε να μπορέσω κάποια στιγμή να απολαύσω αυτό που αγόρασα. Επειδή, όμως, μερικοί αγοράζουν περισσότερο απ’ ό,τι μπορούν να απολαύσουν στη ζωή τους, πωλούν στη συνέχεια κάποιο μέρος της συλλογής τους, και αυτό μπορεί να θεωρηθεί επένδυση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει ή να ξέρεις πολύ καλά τι κάνεις ή να έχεις πολύ καλούς συμβούλους.
Να αγοράζεις μόνο «blue chip» κρασιά, πάντα από αξιόπιστες πηγές και στη σωστή τιμή: αυτοί είναι οι χρυσοί κανόνες του κρασιού ως επένδυσης. Συνεπώς και επειδή πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο αντικείμενο και μια ιδιαίτερη «αγορά», πρέπει να επενδύουμε μόνο ποσά που μπορούμε να διαθέσουμε και όχι χρήματα που κάποια στιγμή μπορεί να χρειαστούμε – και έτσι να αναγκαστούμε να πουλήσουμε στην πιο ακατάλληλη στιγμή. Επειδή όμως η επένδυση στο κρασί είναι και μια πολύ συντηρητική αγορά, πρέπει να επενδύουμε μόνο στους κλασικούς: έναν αριθμό από Grands Crus του Bordeaux και λίγο από τις άλλες πλευρές της κορυφής, όπως top Βουργουνδία, Vintage Port και τα μεγάλα ονόματα από Ισπανία, Ροδανό και Καλιφόρνια. Εξακολουθώ, όμως, να βλέπω ότι κύριο θέμα του μικρόκοσμου που βλέπει «το κρασί ως επένδυση» είναι τα Grands Crus του Bordeaux.
Γιατί κάποιος αγοράζει μεγάλα κρασιά σε δημοπρασίες;
Διότι δεν μπορεί να τα βρει αλλού, αλλά και επειδή ελπίζει να τα απολαύσει σε εξαιρετικές περιστάσεις, με την οικογένεια ή με φίλους. Στις δημοπρασίες του Λονδίνου, αν και η πελατεία μας είναι κυρίως ιδιώτες, έχουμε ως πελάτες και εταιρείες οινεμπόρων – οι οποίοι φυσικά αγοράζουν για να πουλήσουν με τη σειρά τους. Έχω παρατηρήσει επίσης ότι από τότε που άρχισα την καριέρα μου, οι πελάτες μας είναι όλο και νεότεροι – ίσως διότι το καλό κρασί δεν θεωρείται πλέον προνόμιο των μεγάλων ηλικιών.
Κατά τη γνώμη σας, έχουν συμβεί σημαντικές αλλαγές στο ποια θεωρούνται «Μεγάλα Κρασιά» σήμερα σε σχέση με το παρελθόν; Ποια θα μπορούσαν να είναι τα μεγάλα κρασιά του αύριο;
Σε σχέση με το σήμερα, όπως σας έλεγα και προηγουμένως, οι «κλασικοί» του Bordeaux και της Βουργουνδίας. Το γλυκό Chateau d’ Yquem παραμένει ένα πολύ μεγάλο όνομα και γι’ αυτό θυμάμαι με συγκίνηση μια πολύ πρόσφατη κάθετη γευσιγνωσία του που πήγαινε μέχρι το 1899!
Πιο σύγχρονα αστέρια είναι ονόματα σαν του Guigal ή κρασιά σαν τα Ornellaia, Sassicaia, Masseto από την Ιταλία. Από την Ισπανία, εκτός από το μεγάλο όνομα Vega Sicilia, έχουμε σήμερα και το Pingus και το L’Ermita. Το Ridge Montebello από την Καλιφόρνια θεωρείται εξαιρετικό όνομα, πολύ σημαντικότερο από τα μοντέρνα cult κρασιά της περιοχής. Να παρατηρήσω δύο επιπλέον πράγματα: Αφενός, τη λύπη μου για το ότι τα μεγάλα γερμανικά Riesling δεν έχουν τη θέση που πραγματικά αξίζουν και, αφετέρου, το ότι δεν θεωρώ πολύ υγιή κατάσταση την πόλωση που επικρατεί στην κορυφή.
Ποια είναι η γνώμη σας για το «δίδυμο» Ευρωπαϊκά Κρασιά – Νέος Κόσμος;
Θεωρώ ότι συνολικά τα κορυφαία ευρωπαϊκά κρασιά είναι πολύ πιο φινετσάτα και κυρίως πιο πολύπλοκα από εκείνα του λεγόμενου Νέου Κόσμου. Υπάρχουν βέβαια αρκετές και πολύ σημαντικές εξαιρέσεις, οι οποίες όμως επιβεβαιώνουν κατά τη γνώμη μου τον κανόνα.
Ποια θεωρείτε ότι είναι τα hot ονόματα της εποχής μας;
Αν με ρωτάτε τι ξεσηκώνει θύελλες στην αίθουσα δημοπρασιών, θα σας έλεγα ΕΝΑ όνομα: Domaine de la Romanee Conti! Επίσης, μερικές χρονιές των Grands Crus του Bordeaux, όπως 1982, 1990 και 2000. Να παρατηρήσω, ωστόσο, ότι οι δημοπρασίες ασχολούνται με καθιερωμένα ονόματα παρά με τους νεοφερμένους «hot».
Για τον Οίκο Sotheby’s και για μένα, τα «κλασικά» ΕΙΝΑΙ hot!
Πείτε μας, παρακαλώ, τη γνώμη σας για τις ανερχόμενες περιοχές-χώρες και για τα ανερχόμενα ονόματα παραγωγών.
Στις μέρες μας, πραγματικά υπέροχα κρασιά παράγονται στην Αυστρία. Η Αργεντινή έχει επίσης πολύ μεγάλες δυνατότητες, τις οποίες και αρχίζει να υλοποιεί. Και η Ελλάδα, όπου παράγονται πλέον μερικά πολύ ελκυστικά κρασιά. Στην Αγγλία έχουμε πια κάποια πολύ καλά αφρώδη, καθώς το κλίμα μας και οι συνέπειες από το global warming τούς πάνε «γάντι». Σε ό,τι αφορά τα ονόματα, είναι υποχρέωσή μας να ψάχνουμε για νεότερους στην ηλικία παραγωγούς και να τους προβάλουμε.
Έχω ξεχωρίσει τον Jean-Marie Fourrier από το Gevrey-Chambertin της Βουργουνδίας, τον Μarco Caprai από την Umbria (Ιταλία) με το «Sagrantino», τον Yann Chave από το Crozes-Hermitage, τον Hans Viending-Diers (Παταγονία), τον Mac Forbes από τη Yarra Valley της Αυστραλίας. Μου αρέσουν επίσης μερικά κόκκινα κρασιά από το Languedoc της νότιας Γαλλίας, όπως επίσης και μερικά πολύ ευχάριστα άσπρα: Σας προτείνω, π.χ, το «Chateau Chantegrive» από το Bordeaux και το «Biscelia» από την ποικιλία Falanghina της Campania (νότια Ιταλία). Το κρασί είναι πάνω απ’ όλα απόλαυση και γι’ αυτό δεν μας χρειάζονται πάντα τα μεγάλα ονόματα ή τα μεγάλα κρασιά.
Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας και σύμφωνα με την τόσο μεγάλη εμπειρία σας οι προϋποθέσεις για την εμφάνιση των «μεγάλων», «αιώνιων» ή «κλασικών» ονομάτων του κρασιού;
Απ’ όποια πλευρά κι αν δούμε το θέμα και σε οποιαδήποτε χρονική περίοδο, η απάντηση είναι μία: TERROIR, TERROIR, TERROIR! Κανένας, όσο λαμπρός και να είναι, δεν μπορεί να κάνει μεγάλο κρασί (σε αντίθεση με το «ευχάριστο») σε λανθασμένο, ακατάλληλο ή αντικειμενικά κακό terroir – όση ανθρώπινη προσπάθεια και χρήματα να επενδύσει. Να σας θυμίσω τι έχουν κάνει στις μέρες μας η Abadia de Retuerta στη Ribera del Duero, o Alvaro Palacios στο Priorat ή μερικά από τα μεγάλα «κλασικά» ονόματα: οι μαγικές χρονιές 1961 και 1921 της σαμπάνιας Moet et Chandon ή η πρόσφατη κάθετη γευσιγνωσία Chateau Cheval Blanc, όλα είναι θέμα terroir. Eίμαι πολύ τυχερή που εργάζομαι με τέτοια κρασιά, αισθάνομαι ιδιαίτερα προνομιούχος.
Και τι σας έχει προσφέρει η θέση σας στους Sotheby’s; Ποιες είναι οι συνέπειες του να έχετε μια τόσο σημαντική θέση στην προσωπική σας ζωή;
Μα το ότι δεν έχω σχεδόν καθόλου προσωπική ζωή! Αστειεύομαι, αλλά πρόκειται για ένα non-stop πρόγραμμα ταξιδιών σε όλον τον κόσμο και πολύ σκληρής δουλειάς εντός και εκτός Αγγλίας, πράγμα που απαιτεί πολύ οργάνωση, αυτοπειθαρχία και σχεδόν ατέλειωτα αποθέματα ενέργειας.
Επέλεξα, όμως, αυτό το επάγγελμα με τη θέλησή μου. Και δεν το μετανιώνω, γιατί λατρεύω το κρασί και τους ανθρώπους του, για τους οποίους τρέφω ατελείωτο θαυμασμό. Έχω δύο πολύ σπουδαίες ομάδες στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, για τις οποίες αισθάνομαι υπερήφανη.
Στη διάρκεια της καριέρας μου έχω γνωρίσει σε κοινωνικό επίπεδο κάποιους σπουδαίους ανθρώπους και έχω κάνει μερικούς πολύτιμους φίλους. Είμαι τυχερή, γιατί πρόκειται για κρασί, αλλά μην ξεχνάτε ότι οι Sotheby’s είναι και Τέχνη και, καθώς η Τέχνη είναι κάτι πολύτιμο για μένα, προσπαθώ να ασχολούμαι όσο μπορώ. Θα ήθελα, όμως, να έχω περισσότερο χρόνο για τη μουσική που είναι ένας μεγάλος έρωτας. Και στον David και σε μένα αρέσει πολύ να ταξιδεύουμε «εκτός κρασιού», σε χώρες σαν την Ινδία, το Λάος και την Καμπότζη. Και το καλοκαίρι, πάντα η Ελλάδα!
Σημ.: Τα κρασιά που έχουμε απολαύσει στις συζητήσεις μας με τη Serena Sutcliffe και τον David Peppercorn είναι κυρίως σαμπάνια Billecart-Salmon, Hermitage «La Chapelle» του Jaboulet και Chateau Cheval Blanc.