Από τη Μαριαλένα Χατζηνικολάου
Η ιστορία των ξηρών καρπών στη διατροφή ξεκινάει από αρχαιοτάτων χρόνων θυμίζοντάς μας πόσο σημαντικοί βοηθοί είναι στην απόκτηση και διατήρηση της καλής υγείας αλλά και στην παρασκευή αλμυρών και γλυκών τροφών. Οι επιλογές των συνδυασμών είναι άπειρες και καλύπτουν όλα τα γούστα.
Παράλληλα, με τον vegan και vegetarian τρόπο διατροφής να επιλέγεται από όλο και περισσότερο κόσμο, οι ξηροί καρποί βρίσκουν το χαμένο τους έδαφος στην καθημερινή διατροφή μας. Μάλιστα, σε συνδυασμό με άλλες τροφές ενισχύεται ακόμα πιο πολύ η γεύση τους και η διατροφική αξία των φυτικών πρωτεϊνών (βλέπε συνδυασμούς με όσπρια ή ρύζι).
Άψητοι και ανάλατοι, χωρίς καμία επεξεργασία, αποκαλύπτουν την έντονη γλυκύτητα και την πλούσια γεύση τους. Δίνουν άφθονα ενεργά ένζυμα που βοηθούν στην πέψη και στην αφομοίωση των θρεπτικών στοιχείων του φαγητού. Χρειάζεται, όμως, προσοχή στην κατανάλωσή του, αφού μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές αλλεργίες, οι οποίες μπορεί να προκύψουν ξαφνικά, ακόμα και σε κάποιους που καταναλώνουν συχνά ξηρούς καρπούς. Γι’αυτό και χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην κατανάλωση τους από ενήλικες και ειδικά από μικρά παιδιά. Τέλος, οι καρποί πρέπει να φυλάσσονται σε μέρος ξηρό και δροσερό, γιατί η υγρασία τους μουχλιάζει και αλλοιώνει τη γεύση τους.
Οι πιο σημαντικοί ξηροί καρποί
Φουντούκια βρίσκουμε σε όλη την Ευρώπη, τη δυτική Ασία και τη βόρεια Αφρική, με το 75% της παγκόσμιας παραγωγής φουντουκιών προέρχεται από την Τουρκία. Περιέχουν ικανή ποσότητα βιταμίνης Β6, που είναι πολύτιμη για την καλή λειτουργία του νευρικού μας συστήματος, αλλά και μαγνησίου, που είναι αγχολυτικό, αντιφλεγμονώδες κι αντιαλλεργικό.
Τα καρύδια εμφανίστηκαν αρχικά στην κεντρική Ασία, ήταν όμως ήδη γνωστά στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη. Πλούσια σε φυτικές στερόλες, με μεγάλη ποσότητα αντιοξειδωτικών ουσιών (σελήνιο και ψευδάργυρο), μαγνήσιο, κάλιο, φώσφορο, λίγο σίδηρο, καθώς και βιταμίνη Ε. Τα καρύδια επιπλέον συνδυάζουν τα λιπαρά ω-3 με την τρυπτοφάνη και τη μελατονίνη βοηθώντας τις εγκεφαλικές λειτουργίες, ενώ περιέχουν και μια σημαντική ποσότητα μαγγανίου, που μας δίνει την απαραίτητη καθημερινή ενέργεια.
Τα αμύγδαλα αν και κατάγονται από την Εγγύς Ανατολή, υπήρχαν από την αρχαιότητα στη Μεσόγειο. Στην αγορά βρίσκουμε αμύγδαλα με κέλυφος, ωμά, με τη φλούδα, ψημένα και αλατισμένα, με τη φλούδα ή λευκά (χωρίς τη φλούδα), ολόκληρα, σε φέτες («φιλέ» για τα γλυκά) ή σε σκόνη (αμυγδαλωτά). Αν και πρόκειται για υψηλής θερμιδικής αξίας τροφή, αποτελούν και πλούσια πηγή ασβεστίου, πολυακόρεστων λιπαρών, φυτικών ινών, και βιταμίνης Ε. Για την τελευταία αξίζει να αναφέρουμε ότι αποτελεί σημαντικό αντιοξειδωτικό, που προστατεύει τον οργανισμό από διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες και συμβάλλει στην ελάττωση του ρυθμού γήρανσης των κυττάρων.
Τα φιστίκια είναι εξαιρετικές πηγές νιασίνης και φυλλικού οξέος (ομάδα των βιταμινών Β). Περιέχουν φυτικές στερόλες, ουσίες που, σε υψηλά ποσά, μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της οξείδωσης της χοληστερόλης. Ειδικά τα τύπου Αιγίνης, με το κέλυφος, παρέχουν στον οργανισμό μεγάλη ποσότητα πρωτεΐνης και είναι πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.
